Yer kabuğundaki fay hatları boyunca meydana gelen ani titreşimlere, “deprem” adı verilir. Yer altındaki gerilimlerin birikmesi ve aniden serbest kalması sonucu oluşan bu sarsıntılar, büyük yıkımlara yol açabileceği için oldukça tehlikelidirler. Bazıları ise hissedilmeyecek derecede küçük olabilir. Ülkemiz, özellikle aktif fay hatları üzerinde yer aldığından dolayı sık sık depremler meydana gelmektedir. Bununla birlikte, akıllara gelen bir diğer nokta ise deprem neden gece ve kışın olur sorusudur. Depremler neden kış aylarında oluyor, neden genelde gece olur, depremin en büyük sebebi nedir ve tetikleyen şey nedir gibi soruların yanıtlarına ilişkin cevaplar ise yazımızda…
DEPREMLER NEDEN KIŞ AYLARINDA VE GECE OLUYOR?
Depremlerin kış ve gece aylarında daha sık meydana geldiği düşüncesi aslında bir yanılgıdan ibarettir. Depremlerin meydana gelmesinin esas nedeni, yer kabuğundaki tektonik hareketlerdir ve bu, belirli bir mevsime veya zamana bağlı değildir. Öte yandan, bazı faktörler bu algının oluşmasına neden olabilir.
- Büyük depremlerin gece meydana gelmesi, insanların bu saatlerde daha savunmasız hissetmesine yol açar. Gündüz yaşanan küçük sarsıntılar fark edilmezken, gece sessizlik içindeyken daha belirgin hissedilir.
- Kış aylarında yer kabuğundaki suyun donması ve buzun genişlemesi, fay hatlarında gerilim oluşturabilir. Ayrıca yoğun yağışlar ve kar, toprak yapısını değiştirerek hareketliliği artırabilir.
- Bazı büyük depremler gece veya kış aylarında meydana gelmiş olabilir, ancak bu durum depremlerin belirli bir zaman diliminde daha sık olduğu anlamına gelmez.
Sonuç olarak, depremler yılın herhangi bir zamanında ve günün herhangi bir saatinde meydana gelebilir. Ancak bazı doğal ve psikolojik faktörler, gece ve kış aylarında daha sık olduğu algısını yaratabilir.
GECE DEPREM OLURSA NE YAPMALIYIM?
Gece deprem olursa sakin kalmak ve doğru adımları atmak hayati önem taşır. İşte yapmanız gerekenler:
- Panik yapmamak için derin nefes alın ve ne yapacağınıza karar vermek için sakin kalmaya çalışın.
- Kanepe, yatak, masa gibi sağlam eşyaların yanına geçerek cenin pozisyonunda durun. Başınızı ellerinizle veya yastıkla koruyun.
- Raflar, avizeler ve camlardan uzak durun. Üzerinize düşebilecek nesnelerden kaçının.
- Uzmanlar, yatakta kalmanın nispeten güvenli olduğunu belirtiyor. Başınızı koruyarak sarsıntının geçmesini bekleyin.
- El feneri, düdük, kapalı ayakkabı ve su gibi temel ihtiyaçları yatağınızın yanında hazır bulundurun.
- Sarsıntı sona erdiğinde gaz kaçağı veya yangın olup olmadığını kontrol edin. Binayı güvenli şekilde terk edin, merdiven veya asansör kullanmayın.
Hazırlıklı olmak, geceyi güvenli geçirmenin anahtarıdır.
DEPREME UYKUDA YAKALANIRSAK NE YAPMALIYIM?
Depreme uykuda yakalananların, hızlı ve doğru bir şekilde hareket etmesi oldukça önemlidir. Bunun için şu adımları takip etmek faydalı olabilir:
- Panik yapmak yanlış hamlelere yol açabilir. Derin bir nefes alın ve bulunduğunuz ortamın güvenliğini değerlendirin.
- Yastığınızı başınızın üzerine koyarak koruma sağlayın. Eğer yatakta kalıyorsanız, yüzüstü dönerek cenin pozisyonu alın.
- Yatağınızın yanında sağlam bir mobilya varsa, hemen yanına geçerek çök-kapan-tutun pozisyonu alın.
- Raflar, avizeler ve camlardan uzak durun. Üzerinize düşebilecek nesnelerden kaçının.
- Önceden hazırlanan ve yatağın altına yerleştirilen içinde temel eşyaların bulunduğu çantayı yanınıza alın.
- Deprem bittikten sonra, evde herhangi bir hasar olup olmadığı kontrol edilmeli ve güvenli bir şekilde terk edilmelidir.
Tüm bunlara dikkat etmek, deprem sırasında hem sizin hem de sevdiklerininizin hayatını kurtarmaya yardımcı olabilir.
Kaynak: tgrthaber.com
