Astım, hava yollarının kronik inflamasyonu (iltihaplanması) nedeniyle ortaya çıkan bir solunum hastalığıdır. Çeşitli nedenlerden dolayı hava yolları daralır ve nefes almak zorlaşır. Günümüzde astım hastalığının kesin çözümü bulunamadığından dolayı tamamen iyileşme sağlanması mümkün değildir. Ancak, yaşam kalitesinin artırılabilmesi için bazı semptomlar kontrol altına alınabilir. Bununla ilgili olarak, astımı en çok ne tetikler ve risk faktörleri neler sıkça akıllara gelmektedir.
ASTIMA NEDEN OLAN FAKTÖRLER NELER?
Astım, bazı nedenlerden dolayı hava yollarının daralması ve bunun sonucunda nefes alıp vermenin zorlaştığı bir solunum hastalığıdır. Bu hastalık, öksürük, nefes darlığı, hırıltılı solunum ve göğüste sıkışma hissi gibi belirtilerle ortaya çıkar. Astımın başlıca tetikleyicileri arasında ise şunlar bulunur:
- Genetik yatkınlık, astımın oluşmasına neden olan en önemli faktördür. Ailede astım öyküsü varsa, kişinin astım geliştirme riski oldukça yüksektir.
- Polen, toz akarları, küf, evcil hayvan türleri ile bazı yiyecekler, astım ataklarını tetikleyebilir.
- Hava kirliliği, astıma neden olan en güçlü etkenlerden biri olarak öne çıkar. Egzoz gazları, sigara dumanı, kimyasal gazlar ve iç mekanda havayı kirleten çeşitli faktörler astım ataklarının ortaya çıkmasına sebep olabilir.
- Grip, soğuk algınlığı ve diğer solunum yolu enfeksiyonları da astım ataklarının gelişmesine yol açabilir.
- Ağır ve uzun süreli egzersizler, nefes darlığına ve çeşitli astım belirtilerine neden olabilir.
- Şiddetli stres, kaygı veya üzüntü, astıma zemin hazırlayan psikolojik etkenlerdir.
- İklim ve hava şartları da astım üzerinde oldukça etkilidir. Soğuk hava, nem ve ani sıcaklık değişimleri astım semptomlarına yol açabilir.
Astım, doğru tedavi ile kontrol altına alınabilir bir hastalıktır. Tedaviye devam edildiği sürece semptomlar büyük ölçüde hafifletilebilir.
ASTIMI OLANLAR NELERE DİKKAT ETMELİ?
Astım hastalarının, yaşam kalitelerini artırmak ve atakları önlemek için dikkat etmeleri gereken bazı önemli noktalar bulunur. Bunlar:
- Polen, toz, küf ve hayvan tüyleri gibi alerjenlerden kaçının.
- Sigara ve hava kirliliğinden uzak durun.
- Düzenli ilaç kullanımına özen gösterin.
- Stresi kontrol altında tutmaya gayret edin.
- Hafif fiziksel aktivitelere yönelin ve aşırıya kaçmadan her gün düzenli olarak yapın.
- İşlenmiş gıdalardan uzak durun ve sağlıklı beslenmeye özen gösterin.
- Ani hava değişimlerine karşı dikkatli ve tedbirli olun.
Astım hastalığını kontrol altına almak için yaşam tarzına dikkat etmek son derece önemlidir.
ASTIM KRİZİ TUTUNCA NE YAPMALI?
Astım krizi sırasında yapılması gerekenler şu şekilde sıralanabilir:
- Krizi kontrol edebilmek için sakin kalın ve panik yapmamaya çalışın.
- Dik oturmaya çalışın ve rahat bir pozisyon alın.
- Hızlı ve etkili astım ilacınızı kullanın. (Böyle durumlar için her zaman yanınızda taşımanız önerilir.)
- Derin ve yavaş yavaş nefes alın.
- Temiz hava alabileceğiniz bir ortama geçin. Sigara dumanı ve kimyasal kokulardan uzak durun.
- Bunlara rağmen durum düzelmiyorsa acil yardım çağırın.
Astım krizlerini önlemek için tetikleyicilerden uzak durmak ve devamlı olarak tedaviyi uygulamak şarttır.
Kaynak: acibadem.com.tr
